Wie het goud heeft, bepaalt de regels

Dit artikel wordt u aangeboden door VFB. De Vlaamse Federatie van Beleggers is een non-profit organisatie met als doelstelling individuele beleggers op een onafhankelijke manier te informeren en te vormen in het beheer van financiële activa. Kijk alvast eens rond op onze website: www.VFB.be.

Wie het goud heeft, bepaalt de regels – Door Gerd Dottermans, auteur van ‘Het coyote-moment’ en VFB-lid

Columnist Gerd Dottermans stelt vast dat er een forse stijging is in de vraag naar fysiek goud. “China neemt de regie over de evolutie van de goudprijs over. En wellicht zal het die graag zien stijgen.”

De Amerikaanse president Donald Trump heeft een markante post gedaan op Truth Social. “He who has the gold makes the rules.” We hebben de goudprijs in 2025 al fors zien stijgen. Die stijging is al langer bezig. In 2023 noteerde goud rond 2 000 dollar per ounce. Momenteel is dat meer dan 3 000 dollar per ounce. Dat is een stijging van meer dan 50 procent. De goudmijnen beginnen daardoor steeds meer winst te maken. Reden genoeg om er nog eens wat extra aandacht aan te besteden in deze Muur van Zorgen.

Vele mensen denken dat Trump een bullebak is die zijn eigenzinnige gedacht doorvoert en daardoor heel wat problemen veroorzaakt in de rest van de wereld. Problemen die er anders niet zouden zijn. Maar wanneer Trump zegt dat de Amerikanen unfair behandeld worden door de rest van de wereld, dan heeft hij het over de status van de dollar als wereldreservemunt en de schuldenproblematiek in de wereld. Dat zijn problemen die er al heel lang zijn en die sowieso meer naar boven komen, met of zonder Trump.

Niet geremd door een verlangen om de feiten correct voor te stellen, gaat hij met zijn tarieven flink tekeer. Het zijn nota bene de Verenigde Staten zelf die het systeem hebben doorgedrukt, waardoor ze zulke handelstekorten hebben opgebouwd. De Amerikaanse toponderhandelaar Harry Dexter White legde de basis voor de dollar als wereldreservemunt. Tegen de zin van John Maynard Keynes, die een internationale munt, de bancor, voorstelde.

Wat er met de waarde van een munt gebeurt als je de reservemuntstatus wint of verliest, zie je op grafiek 1. Na de akkoorden van Bretton Woods in 1944 verloor het Britse pond zijn status. De wereld ging daardoor minder ponden en meer dollars gebruiken. De waarde van het pond daalde en die van de dollar steeg.

De Verenigde Staten zijn geëvolueerd van het land met de grootste handelsoverschotten naar het land met de grootste handelstekorten ter wereld. Dat heeft niets te maken met landen die unfair zijn, zo werkt het systeem gewoon.

We weten al lang dat het huidige monetaire systeem, Washington Consensus – in voege sinds 1971 –, zwaar onder druk staat en aan vervanging toe is. Elk van die systemen is na een paar tientallen jaren aan vervanging toe. Getuige daarvan de Muren van Zorgen van de afgelopen tien jaar.

Wellicht zal goud in het volgende monetaire systeem weer een belangrijkere rol spelen. De toppolitici weten al decennia dat het systeem zal worden vervangen. Misschien dat ze er een wereldoorlog over zullen voeren of misschien niet. Ze zijn in ieder geval geïnformeerd.

De andere groep van mensen die geïnformeerd zijn, zijn de centrale bankiers. Die kopen al meer dan tien jaar onafgebroken goud op. En vermits ze daar al lang mee bezig zijn, hebben ze er al een flinke voorraad van, waarop ze al mooie winsten hebben geboekt. Dat kan handig zijn om hun balans te versterken via een potentiële toekomstige herwaardering.

Getuige daarvan de evolutie van de waarde van diverse nationale munten tegenover goud (zie grafiek 2). Zowat alle munten hebben de afgelopen kwarteeuw tussen 80 en 90 procent van hun waarde verloren tegenover goud en de echte crisis – lees daarvoor ook mijn boek ‘Het Coyote Moment’ – moet nog beginnen.

Wanneer ik hier spreek over goud, dan bedoel ik fysiek goud. Certificaten van instellingen die u beloven om op uw vraag het goud te leveren tellen aan het einde van de rit niet. Er zijn immers veel meer certificaten dan er goudstukken zijn. Als er een echte run op het goud komt, zullen we daar snel achter komen. Voorlopig lukt alles nog.

Het zou echter kunnen dat er onder het wateroppervlak iets aan de hand is. Laat ons daarvoor kijken naar Comex. Dat is de grootste beurs voor de handel in futures en opties van metalen in de wereld. Op die beurs worden dagelijks meer dan 400 000 futures en optiecontracten verhandeld. De meeste contracten die verhandeld worden, hebben als onderliggende waarde een metaal zoals goud, zilver, platinum, palladium, koper of aluminium.

Comex biedt de mogelijkheid tot fysieke levering van metalen zoals goud en zilver, maar dat gebeurt slechts bij een klein percentage van de transacties. De meeste handel op Comex betreft futurecontracten, die voornamelijk worden gebruikt voor hedging en speculatie, zonder dat er daadwerkelijk metalen worden geleverd.

Als handelaren wél een fysieke levering willen, komt dat tot uiting in de zogenaamde delivery notices. Daar zien we het laatste jaar iets interessants gebeuren. Ik geef u de cijfers van het aantal ton fysiek goud dat per maand opgevraagd wordt. De cijfers van mei betreffen de toestand op 16 mei. Midden mei dit jaar was er al zeven keer zoveel goud opgevraagd als in heel mei vorig jaar. In de slechtste maand dit jaar werd er een drievoud fysiek opgevraagd vergeleken met vorig jaar. Dat is ongewoon.

De vraag is natuurlijk wie op zijn strepen staat en fysiek laat leveren. Dat zullen geen kleine jongens zijn. Wellicht hebben ze geluisterd naar Trump. Wie het goud heeft, bepaalt de regels.

Nog iets ontgewoons betreft het op 14 mei door de Londen Bullion Markt (LBMA) verspreide communiqué. De LBMA is een prominente over-the-counter goud- en zilvermarkt, die gevestigd is in Londen. Op die markt worden edelmetalen in grote hoeveelheden verhandeld. In hun communiqué zetten ze valse informatie over goud en Basel III, die op het internet circuleert, recht. Op basis van die valse informatie zou er meer vraag kunnen komen naar fysieke levering.

Benieuwd of dat de opvragingen zal stoppen? Misschien dat een paar percentjes goudmijnaandelen geen kwaad kunnen in uw portefeuille. Er gebeurt echt van alles. Maar het is moeilijk om een omvattend beeld te krijgen.

Volgens Andy Schectman, de voorzitter en eigenaar van Miles Franklin (gespecialiseerd in investeringen in edele metalen met een omzet van meer dan 10 miljard dollar), zetten de BRICS-landen steeds grotere stappen richting een dedollarisatie en hun eigen financieel systeem met een grote rol voor goud.

Sinds februari 2025 mogen geselecteerde verzekeringsmaatschappijen in China in goud beleggen ten belope van 1 procent van hun beheerde vermogen. Ik heb het niet opgezocht, maar het beheerde vermogen van verzekeringsmaatschappijen in China moet gigantisch zijn. Als je 1 procent daarvan herbelegt richting goud, dan zal dat gaandeweg steeds meer impact hebben.

Door zulke stappen neemt China de regie over de evolutie van de goudprijs over. En wellicht zal het die graag zien stijgen. Het is bijna zomer. Het zou kunnen dat het warm zal worden op de goudmarkt. Monetaire problemen zijn nooit een pretje. Zware zorgen voor ons als mens en als belegger.