TA AEX: Dubbele Top

De opgaande kortetermijntrend werd vorige week vervolgd naar een intradaytop bij 622. Hiermee is de kans aanwezig op de vorming van een dubbele top in het langetermijn-beeld. De jaartop bij 632 werd in februari geplaatst.

Wordt de bearmarkt nog vervolgd in 2021 na fors herstel?

Het einde van het jaar 2020 komt in zicht. Een jaar waarin forse bewegingen plaatsvonden. In de eerste weken van dit jaar werd de in 2019 ingezette en krachtige opgaande beweging vervolgd, ondanks dat eind 2018 de bijna 10 jaar durende bullmarkt werd beëindigd. Dit zorgde in de eerste weken van dit jaar voor een blow-off beweging naar een top bij 632. Hierna volgde een vier weken durende vrije val van 240 punten. Een dergelijke neerwaartse beweging hebben we in het verleden vaker gezien, maar eigenlijk bijna nooit in een dergelijk kort tijdsbestek. Rond de vorming van de bodem in maart bij 389 zagen we een groot aantal signalen die zorgden voor een grote kans op een fors herstel. Dit waren onder andere het bijna bereiken van mijn 2^e neerwaartse koersdoel bij 380, de vorming van omkeerpatronen, de extreme waarde in de oversoldconditie in de RSI en de extreme afstand tussen de koers en het 200-daags gemiddelde. De herstelbeweging was uiteindelijk veel forser en langduriger dan verwacht. Mijn richtpunten voor het herstel lagen bij 490 en 528. Deze niveaus werden al snel behaald en gebroken. Een langdurige zijwaartse fase vanaf eind mei leek eind oktober te eindigen in een neerwaarts vervolg. Maar ruim een week later (na een krachtige opwaartse beweging) brak de AEX met een gap door zowel de eerste lagere top (rond 575) en de juli-top van de zijwaartse beweging bij 587. Dit zorgde voor een duidelijke verbetering in het kortetermijnbeeld en uitstel van de vorming van een belangrijke langetermijntop en vervolg van de bearmarkt. Wordt deze bearmarkt nog wel vervolgd? Ik acht de kans groot dat deze wordt vervolgd naar lagere niveaus in 2021, maar de tijdstermijn is door deze verbeteringen wel aanzienlijk verlengd.

Visie technische analyse:

Bron: Reuters Metastock XVII, 11 december 2020, Zie ook onze uitleg van technische begrippen

Belangrijke steunlijn bij de sinds de maartbodem opgaande bodemlijn van nu 565,50, onderdeel van een grote stijgende wig

Er zijn momenteel veel signalen te zien die wijzen op de laatste loodjes van deze opgaande herstelbeweging. Deze lijkt te eindigen met de huidige (sinds november aanwezige) blow-off beweging. Als we kijken naar de langetermijngrafiek dan is deze herstelbeweging te zien als klassieke terugtest naar de voormalige opgaande bodemlijn van de voormalige bullmarkt (2009 – 2018). In de afgelopen twee weken brak de AEX zelfs boven deze lijn, maar dit betekent zeker geen vervolg van de voormalige bullmarkt. Ook in deze grafiek is de kans in het langetermijnbeeld aanwezig op de vorming van een dubbele top. Dergelijke meervoudige topvormingsbewegingen zagen we ook in de periode 1999-2000 en in 2007. Daarbij moet wel worden aangetekend dat de tussentijdse terugvallen tussen deze toppen destijds niet zo groot waren als de terugval eerder dit jaar. Verder zien we de twijfel ontstaan in de week-candlestick, de body van deze candlestick is klein en ‘rood’ gekleurd. Als we verder nog kijken naar het gevormde patroon in de weekgrafiek sinds de maartbodem, dan zien we een grote stijgende wig. Dit betekent dat de bodems sneller oplopen dan de toppen. Door de doorbraak boven de 587 is deze nieuwe stijgende bodemlijn te trekken die ook onderdeel is van deze stijgende wig. Deze opgaande bodemlijn is zeer belangrijk in het langere technische beeld waarbij een neerwaartse doorbraak noodzakelijk is als bevestiging voor de vorming van een top. Momenteel is deze opgaande bodemlijn te vinden bij 565,50 en loopt wekelijks bijna 5 punten op. Een ander belangrijk punt in de weekgrafiek is te vinden bij de recente en relatief zeldzame opwaartse gap in de weekgrafiek, de onderkant van deze gap ligt bij 574,50. Op de weekgrafiek is dus een relatief grote daling noodzakelijk om een duidelijke bevestiging te krijgen dat een belangrijke top is geplaatst in het langeretermijnbeeld. Mijn langetermijnvisie blijft onveranderd negatief waarbij in de komende maanden richtpunten zijn te vinden bij 528 en 490.

Zijn we al aangekomen bij een belangrijk omkeerpunt in de aandelenmarkten aan het einde van het jaar 2020?

Buiten deze risicosignalen in de logaritmische langetermijngrafiek, zijn er aanzienlijk meer signalen te zien. Als we kijken naar de technische indicatoren dan zagen we daar al enkele weken een duidelijke verzwakking optreden. Dit komt onder andere door de negatieve divergentie in de RSI en MACD. Deze indicatoren maken daarbij gelijke danwel lagere toppen terwijl de index zelf nog hogere toppen op de borden zet. Als we kijken naar het smalle opgaande trendkanaal in de daggrafiek (vanaf begin november) zagen we de laatste tijd al geen test meer van de bovenkant van dit trendkanaal (die nu rond de 630 is te vinden). Afgelopen vrijdag brak de AEX onder de opgaande bodemlijn van dit trendkanaal wat een eerste verzwakking betekent in het kortetermijnbeeld. We zagen daarbij de afgelopen twee weken al steeds smallere body’s in de candlesticks ontstaan wat ook zorgde voor meer twijfel in de markt. Ook de euforie onder beleggers en analisten is de afgelopen weken tot enorme hoogtes opgelopen wat een duidelijk contrair signaal is waardoor een mogelijke top in de maak kan zijn. Voor de komende tijd is het belangrijk dat de AEX verder neerwaarts doorzet tot onder de steunzone van 603,50 – 606, waaronder ruimte vrijkomt voor een verdere daling richting de 587 en de 580 tot 574,50 in de komende weken. Zolang de AEX boven deze steunzone blijft, blijft de kans aanwezig op meer opwaartse ruimte, waarbij belangrijke weerstanden bij 622 en 632 zijn te vinden. Kijkend naar andere indices zien we ook de nodige verzwakkingen. Zo bleef de Duitse DAX onder een brede en belangrijke horizontale toppenzone van de afgelopen jaren. De Nasdaq 100 lijkt ook een dubbele top te hebben gevormd die gepaard ging met de vorming van een grote bearish engulfing (toppatroon). Kortom, ondanks de verbeteringen in het kortetermijnbeeld, blijft het langetermijnbeeld negatief. Kijkend naar veel negatieve signalen, lijkt de kans aanwezig dat we bij een draaipunt zijn aangekomen aan het einde van 2020. Als laatste wordt het bekende ‘elastiek’ in de indices steeds verder opgerekt waardoor een tegenreactie fors kan zijn waarbij de afstand van de koers tot aan het 200-daags gemiddelde ook weer tot boven de 10% is opgelopen.

Grafiek AEX-index op weekbasis

Bron: Reuters Metastock XVII, 11 december 2020

Grafiek Nasdaq 100 Index op dagbasis

Bron: Reuters Metastock XVII, 11 december 2020

Technische analyse maakt deel uit van de risicoanalyse van het ING Investment Office

¹ Contra-indicator, zeer negatief sentiment kan beoordeeld worden als positief.
² Technische analyse (TA) is een manier om de koersontwikkeling op financiële markten te voorspellen en is één van de signalen die onze risicobarometer stuurt. Alle signalen (waaronder het TA-signaal) worden onafhankelijk van elkaar bepaald en opgeteld tot één (totaal) risicosignaal. Dit signaal is bepalend voor onze tactische assetallocatie.

Meer weten over technische analyse?
Zie onze uitleg van technische begrippen.

Bas Heijink (bekijk profiel en disclaimer)