AEX richting kiezen

Deze week is de kans groot dat de AEX een richting voor de komende periode zal moeten kiezen. De handelsruimte wordt kleiner, waarbij naar mijn mening de kans groot is op een neerwaarts vervolg in de zomermaanden.

Ondanks dat vorige week de jaartop werd verhoogd naar een niveau van 574,35 heeft daarmee geen structurele vervolgbeweging plaatsgevonden. De AEX testte voor de 5e keer in anderhalf jaar tijd de zware en belangrijke langetermijnweerstandszone van 572 – 577. Deze zone werd voor het eerst in januari 2018 getest waarna in het eerste half jaar van dat jaar nog tweemaal een test plaatsvond. De 4e test vond in april dit jaar plaats waarna vorige week de 5e test plaatsvond. Hiermee wordt deze weerstandszone steeds sterker en belangrijker. Er is een structurele opwaartse doorbraak boven de 577 noodzakelijk om meer opwaartse ruimte naar de 600 – 610 vrij te maken. Dit zou dan overigens niet betekenen dat de voormalige stijgende langetermijntrend sinds 2009 wordt vervolgd of een nieuwe bullmarkt is gestart. In het langetermijnbeeld zou dit dan een mogelijke laatste en forse overshoot kunnen betekenen en verder uitstel van de verwachte neerwaartse vervolgbeweging in het langetermijnbeeld. Het huidige topvormingsproces werd begin 2018 al ingezet, maar kreeg na het laatste kwartaal van 2018 geen verder neerwaartse vervolg. Na de vorming van een bodem eind december bij 472,20 werd in januari een groot aantal belangrijke weerstanden gebroken waarna het grote topvormingsproces werd hervat tegen mijn verwachtingen in. De opgaande beweging in de eerste vier maanden van dit jaar was zeer krachtig (ongeveer 100 punten stijging) en een dergelijke beweging hebben we in de afgelopen jaren niet gezien. Tussentijdse neerwaartse tegenreacties bleven uit, behalve een tweetal bewegingen in maart van minder dan 3%.

Grafiek AEX-index op dagbasis

Bron: Reuters Metastock XV, 5 juli 2019

Langetermijnvisie blijft neerwaarts gericht
De enige normale correctie van dit jaar vond in mei plaats. De AEX viel toen terug vanaf de apriltop bij 572 tot aan de 534,50. Hiermee vond toen een precieze test plaats van zowel het 200-daags gemiddelde als van het 38,2%-Fibonacci-retracementniveau van de gehele opgaande beweging in de eerste vier maanden van dit jaar. Ondanks de vorming van meerdere krachtige neerwaartse vervolgsignalen werd een nieuwe herstelbeweging ingezet die vorige week zorgde voor de 5e hertest van de zware toppenzone 572 – 577 en een verhoging van de jaartop tot op heden. In 2018 werd deze zone telkens getest met de vorming van grote toppatronen in de maandgrafiek. Zo werden een bearish engulfing, een shooting star en een dark cloud cover gevormd. Of de huidige test van de toppenzone opnieuw zal uitmonden in een groot toppatroon in de maandgrafiek is momenteel nog niet te zeggen. Belangrijk punt voor mijn huidige neerwaarts gerichte langetermijnvisie was de neerwaartse doorbraak onder de sinds 2009 stijgende bodemlijn op de logaritmische maandgrafiek in het laatste kwartaal van vorig jaar. Dit zorgde toen voor de beeindiging van de bijna 10 jaar durende bullmarkt. Ik acht de kans groot dat deze neerwaartse langetermijnbeweging zal worden vervolgd. Door de herstelbewegingen van dit jaar en de hertest van de zone 572 – 577 is de kans wel klein dat de eerdere bodem van deze neerwaartse beweging bij 472,20 nog dit jaar zal worden getest en/of doorbroken. Maar een verdere daling hieronder blijft in het langetermijnbeeld wel mijn voorkeursscenario. Daarbij valt ook de hoge euforie onder beleggers en analisten op. Dit zijn vaak contraire signalen voor de markt. Het geeft echter niet aan waar en wanneer een top of bodem gevormd zal worden. Het zijn risicosignalen.

Bearish engulfing op de daggrafiek gevormd, onder de stijgende bodemlijn bij 565,70 treedt een eerste verzwakking op
Risicosignalen zagen we vorige week ook vanuit de technische indicatoren. Daar zagen over de afgelopen maanden negatieve divergentie ontstaan in zowel de RSI als de MACD. Dit betekent dat de AEX zelf gelijke danwel hogere toppen vormt ten opzichte van de apriltop en de RSI en MACD een lagere top vormen. Het belangrijkste is echter de grafiek zelf. De vorige middellangetermijnbodem bij 534,50 werd eind mei gevormd nadat in een eerder stadium de sinds eind vorig jaar stijgende bodemlijn neerwaarts werd gebroken. Ook nu zien we een opgaande bodemlijn in het kortetermijnbeeld vanaf de 534,50. Deze loopt dagelijks ruim een indexpunt op en is vandaag alweer bij 565,70 te vinden. Een slotdoorbraak hieronder zou een eerste duidelijke verzwakking aangeven en de mogelijkheid dat een volgende top is gevormd. Daarbij zien we ook een recent gevormde brede opwaartse gap openstaan tussen de 562,20 en 567,40. Buiten een eventuele neerwaartse doorbraak onder de genoemde stijgende kortetermijnbodemlijn bij 565,70 dient de AEX ook bevestiging te geven onder de meest recente bodem en deze is te vinden bij 554,40. Zolang deze bewegingen niet plaatsvinden is de vorming van een top en een 5e test van de vaak genoemde zware weerstandszone nog niet zeker. Wel zagen we dat afgelopen vrijdag een potentieel en belangrijk toppatroon in de daggrafiek werd gevormd, een grote bearish engulfing.

Visie technische analyse:

Bas Heijink (bekijk profiel en disclaimer)