AEX Test junibodem

Na de vorming van een lagere top ruim een week geleden bij 565,60 is de AEX in een snel tempo teruggevallen. Hij nadert nu alweer de junibodem bij 544. Ik verwacht een verdere daling hieronder in de komende tijd.

Vanaf de recent (lagere) top bij 565,60 is de AEX bijna 20 punten teruggevallen. Vooral de afgelopen 2 handelsdagen zagen we een neerwaartse versnelling ontstaan. Kijken we naar de vorige top bij 576,90 dan staat de teller alweer op 30 punten waardoor er nu sprake is van de 3e correctie dit jaar (ruim 5%). De vorige correctie vond in juni plaats (bodem bij 544). De 1e correctie zagen we eind januari waarbij de AEX in een vrije val precies 10% terugviel. We moeten terug naar begin 2016 om een dergelijke grote terugval te zien. Vanaf de belangrijke langetermijnbodem in februari 2016 bij 378 was de AEX namelijk ruim 50% opgelopen zonder grotere correcties. Sinds begin dit jaar zien we contouren van een groot topvormingsproces waarin de AEX zich nog steeds bevindt. Het belangrijkste signaal was destijds de doorbraak onder de sinds begin 2016 stijgende bodemlijn op de logaritmische maandgrafiek. Verder werd er rond de 574 een drievoudige toppenzone gevormd. Elke top ging daarbij gepaard met de vorming van een groot toppatroon in de maandgrafiek. Zo werden eerder dit jaar een bearish engulfing en een shooting star gevormd. In de afgelopen twee maanden werd een dark cloud cover op de borden gezet. Ik ga er voor dit jaar nog steeds vanuit dat de meervoudige bodemzone bij 516 – 517 kan worden opgezocht en mogelijk al gebroken. De belangrijkste vraag voor de komende periode blijft de vraag of de sinds 2009 stijgende langetermijntrend ten einde zal komen. Deze kans acht ik realistisch.

Grafiek AEX-index op dagbasis

Bron: Reuters Metastock XV, 5 september 2018

Activatie hoofd-schoudertoppatroon
Als we de bodems van de eerdere correcties (bij 516 en 544) met elkaar verbinden dan zagen we stijgende middellangetermijntrend die medio augustus kortstondig werd gebroken. Destijds vond de AEX steun bij het 200-daags gemiddelde wat resulteerde in een stijging tot de recent lagere top bij 565,60. In de afgelopen dagen brak de AEX opnieuw door deze stijgende bodemlijn en ook structureel door zijn 200-daags gemiddelde. Dit gaf meer bevestiging aan het neerwaartse patroon voor de komende tijd. Ook zien we sinds medio mei een groot hoofd-schouderpatroon. Dit patroon werd gisteren geactiveerd met de doorbraak onder de neklijn rond de 550. Doordat eerder een kortstondige doorbraak onder deze neklijn plaatsvond (augustus) is het belangrijk dat de AEX nog verdere bevestiging geeft met een structurele beweging onder de 544-steun. Deze steun is de laatste belangrijke steun tot aan de zone 516 – 517. Onder de 544 kan de volgende versnelling plaatsvinden richting de bodems uit het 1e kwartaal van dit jaar. Alle signalen zijn dus neerwaarts gericht. Toch is de kans aanwezig met de huidige lage stand in de RSI en de benadering van de 544-steun dat hierboven een tijdelijke bodem wordt gevormd waarna een kortstondig herstel plaatsvindt. Zodra de 544 neerwaarts wordt gebroken, mag een verdere versteiling worden verwacht, maar een tijdelijk herstel danwel consolidatie blijft een realistische mogelijkheid in de komende dagen. De eerste belangrijke weerstanden liggen bij de neklijn van 549,70 en het afvlakkende 200-daags gemiddelde van nu 551,80. Kijken we naar de 2 toppen dan is een mogelijke dalende toppenlijn te trekken die vandaag bij 561,80 ligt, ongeveer gelijk aan het neerwaarts draaiende 50-daags gemiddelde. De trends in zowel het korte- evenals het middellangetermijnbeeld zijn dus neerwaarts gericht. Onder de 544 ligt nog een steunzone bij de eerdere toppen uit februari-maart bij 540 – 541 en een openstaande gap tussen de 529 en 533. Toch acht ik de kans groot dat deze steunpunten slechts beperkte impact zullen hebben en de AEX onder de 544 in een versteilingsfase de 516 – 517 kan opzoeken. Vanuit het afgeronde hoofd-schouderpatroon is overigens een doel te berekenen van ongeveer 523.

DAX: test cruciale langetermijnsteunzone
We zien nog steeds meer verslechteringen in de internationale aandelenmarkten. Vooral de opkomende landen en China bevinden zich al veelal in een bearmarkt (langere dalende trend). In de VS lijken ook dubbele toppen (tov de januaritop) te zijn gevormd waarbij de voorlopende SOX-index al een duidelijke verzwakking liet zien. Een van de belangrijkste Europese indices is de Duitse DAX. In tegenstelling tot bijvoorbeeld de AEX zien we in de DAX al sinds de januari-top (13.600) een patroon van lagere toppen. In de afgelopen maanden werden een aantal lagere toppen gevormd waarna de DAX momenteel de druk op een cruciale langetermijnsteunzone heeft opgevoerd. Als we namelijk kijken naar de bewegingen sinds maart vorig jaar dan zien we de contouren van een groot hoofd-schouderpatroon. De neklijn van dit patroon is rond de 11.750 – 11.900 te vinden. Een structureel slot hieronder zou een aanzienlijk verder neerwaarts potentieel openen. Belangrijk is verder de sinds begin 2009 stijgende bodemlijn. Deze ligt in de AEX nog onder de 500 punten, in de DAX zien we momenteel een test van deze bodemlijn. Deze zeer belangrijke langetermijnbodemlijn ligt vandaag precies bij de 12.000. Hiermee liggen de cruciale steunpunten in het langetermijnbeeld dus dichtbij. Hieronder kan een krachtige neerwaartse versnelling worden ingezet naar aanzienlijk lagere niveaus en wordt de lange bullmarkt neerwaarts afgerond. Weerstand in het kortetermijnbeeld is nu te vinden bij de recente bodems van 12.120, de 12.400 en de 12.495 (50-daags gemiddelde). Een tijdelijke opleving is mogelijk, maar ik verwacht binnenkort meer neerwaartse druk en een nieuwe (neerwaartse) fase in het langetermijnbeeld.

Grafiek Xetra DAX op dagbasis

Bron: Reuters Metastock XV, 5 september 2018

Visie technische analyse:

Bas Heijink (bekijk profiel en disclaimer)