AEX Tot hoever zet het herstel door?

Met een kleine opwaartse gap zette de AEX de herstelbeweging gisteren krachtig voort. De vraag voor de komende dagen is tot hoever dit herstel zal reiken. Zal de AEX de zware toppenzone opnieuw gaan testen?

Steeds smaller wordende handelsruimte in de AEX

Als we kijken naar de afgelopen twee maanden zien we een zijwaartse consolidatiefase op een hoog niveau. Begin november werd een dubbele top gevormd bij 557,40 waarna de AEX terugviel naar de 534,60. Deze terugval bleef beperkt tot een mini-correctie waarbij de langere sinds februari 2016 stijgende bodemlijn opnieuw onder druk werd gezet. Uiteindelijk bleef deze oplopende steunlijn intact en werd een herstelbeweging ingezet tot aan de decembertop van 555,15. Vanaf dit punt werd een nieuwe terugval ingezet tot aan de bodem van 540,35. Deze bodem werd op de 1e handelsdag van dit jaar op de borden gezet. Deze intraday-bodem zorgde overigens voor de 1e neerwaartse doorbraak onder de genoemde sinds begin 2016 stijgende bodemlijn. Toch is een structurele doorbraak hieronder noodzakelijk voor een verzwakking in het middellangetermijnbeeld. In dat scenario lijkt het startsein voor een diepere correctieve beweging te worden gegeven. Toch werd de 1e aanval op de 1e handelsdag van dit jaar afgeslagen. Die dag werd op de daggrafiek een grote hammer gevormd die als bodempatroon zorgde voor de huidige herstelbeweging. Deze herstelbeweging kreeg gisteren een krachtig opwaarts vervolg waarbij een intraday-top werd gevormd bij 551. Hiermee werd ook de steil dalende toppenlijn in het zeerkortetermijnbeeld vanaf de 555,15-top gebroken. Hiermee is de neerwaartse druk enigszins van de ketel en blijft de AEX binnen de grenzen van het consolidatieproces.

Diepere correctie in het 1e kwartaal van 2018?
Als we kijken naar het langere technische beeld dan zien vanaf de 445,65-bodem van december 2016 een opwaartse versteiling ontstaan. Deze 445,65-bodem was het 4e en laatste raakpunt van de sinds begin 2016 stijgende middellangetermijntrend. Deze trend startte bij het belangrijke langetermijndieptepunt van 378. Deze bodem volgde op een zware correctieve beweging van ongeveer 9 maanden lang en een daling van rond de 25%. De versteiling vanaf de 445,65 bodem zorgde voor een krachtige en euforische stijging in een jaar tijd van ruim 110 punten tot de novembertop van 557,40. Tijdens deze beweging vonden slechts een tweetal kleine correcties van 5% en 6% plaats en de recente mini-correctie van november van 4%. Met de vorming van de dubbele top bij 557,40 werd ook op ongeveer 6 punten na de belangrijke doelzone van 564 bereikt. Hier ligt de dubbele top uit 2007 dat destijds het startpunt was van een forse en lange bearmarkt. Pas een structureel slot boven zowel de 557,40 evenals de 564 zorgt voor de voortzetting van de euforie en de volgende opwaartse fase. Ik verwacht dit echter voorlopig nog niet. De kans op een diepere correctieve beweging in het 1e kwartaal van 2018 acht ik groter.

Cruciaal kantelpunt bij stijgende bodemlijn van 544,50
Ondanks dat de AEX momenteel binnen de grenzen beweegt van een steeds smaller wordende consolidatiefase is er een duidelijk topvormingsproces te zien. Zo werden in alle tijdstermijnen toppatronen gevormd, zoals een shooting star, een bearish engulfing en de dark cloud cover op de maandgrafiek. Deze patronen worden pas boven de 557,40 weer opgeheven. Ook zien we een meervoudige toppenzone bij 555,15 – 557,40 en een verdere verzwakking in de technische indicatoren. Toch moet de AEX structureel onder de sinds februari stijgende bodemlijn van nu 544,50 breken om een forsere correctie in te zetten. Daaronder staat de weg in eerste instantie open naar de bodemzone van november bij 534,60 – 535,30. Maar een aanzienlijk diepere correctie ligt dan wel in het verschiet. Bovenliggende steunpunten zijn verder nog te vinden bij de 540,35 en de oude bekende mei-top van 537,80. Door de vorming van de opwaartse gap boven het 50-daags gemiddelde in de zone van 545,40 – 546,10 is dit nu de eerste steunzone in het zeerkortetermijnbeeld. Een sluiting van deze gap is een eerste aanwijzing dat een volgende top in het kortetermijnbeeld is gevormd. Weerstand ligt nu bij 555,15 en 557,40. Aangezien de bewegingsruimte zeer klein is, moeten we in de komende dagen alert zijn op de vorming van nieuwe toppatronen.

Vermoeidheid in de STOXX Europe 600 Index
Gisteren besprak ik de Duitse DAX waarbij de langere stijgende bodemlijn precies werd getest. De herstelbeweging blijft nog beperkt waarbij hij onder de potentiele dalende toppenlijn vanaf de novembertop weet te blijven. Eenzelfde beeld zien we bij de breed-gespreide STOXX Europe 600 Index. Ook daar wordt de laatste twee maanden de sinds de zomer van 2016 stijgende bodemlijn veelvuldig onder druk gezet, net als het 200-daags gemiddelde dat momenteel ongeveer gelijk ligt aan de genoemde stijgende bodemlijn. Deze belangrijke en cruciale oplopende steun ligt vandaag bij 385,50. Aan de bovenkant zien we een zware toppenzone rond de 395 – 398. Deze top werd zowel in mei evenals begin november getest. De herstelbeweging in december bleef beperkter en zorgde voor een 1e potentieel lagere top bij 393,50. Ook in de STOXX Europe 600 zien we een steeds smaller wordende handelsruimte waarbij de neerwaartse druk in het middellangetermijnbeeld steeds verder toeneemt. Een structurele slotbeweging onder de genoemde stijgende bodemlijn van 385,50 zorgt voor een duidelijke verdere verslechtering en startsein van een diepere correctie. Een structureel slot aan de andere kant boven de toppenzone van vorig jaar zorgt voor het startsein voor een verdere stijging en volgende fase in de krachtige opwaartse trend.

Bas Heijink (bekijk profiel en disclaimer)