Neerwaarts scenario

Het neerwaartse kortetermijnscenario is nog volledig intact. Ik gaf gisteren aan dat een kortstondige herstelbeweging mogelijk was voor de vorming van een volgende lagere top.

1e doelzone voor huidige correctie ligt bij 485 – 490

Vorige week vond een forse neerwaartse vervolgbeweging plaats naar lagere niveaus tijdens het huidige correctieproces. Inmiddels is er sprake van de 1^e correctie van 2017. Voor een normale correctie houd ik een tegenreactie aan van 5% tot 10%. Vanaf de jaartop van begin mei bij 537,80 is de AEX in twee maanden tijd teruggevallen naar een recent dieptepunt bij 506,90. Een daling van ruim 30 punten. Toch verwacht ik dat de AEX in de komende tijd verder zal corrigeren. Mijn 1^e doelzone ligt rond de 485 – 490. Daar ligt onder andere het 200-daags gemiddelde en een stijgende middellangetermijnbodemlijn. Dit is de eerste correctie sinds december vorig jaar van meer dan 5% in de AEX. Er was dus ruim 7 maanden sprake van een opgaande trend zonder correctieve tegenreacties, een zeer lange en zeldzame periode. We hebben sinds de start van deze bullmarkt in 2009 geen vergelijkbare periode meegemaakt zonder correctieve tegenreacties. In de afgelopen jaren zagen we gemiddeld 5 tot 7 correcties (meer dan 5%) per jaar. We moesten zelfs tot begin mei wachten voordat de 1^e mini-correctie plaatsvond. Dit betekent dat er zelfs geen grotere tegenreactie dan 3% had plaatsgevonden tijdens de gehele opgaande beweging vanaf de decemberbodem bij 445,65. Dit was destijds tevens de laatste keer dat de sinds februari 2016 stijgende bodemlijn werd aangeraakt.

Grafiek AEX-index op dagbasis

Veel candlestick-toppatronen
Afgelopen donderdag zagen we de grootste neerwaartse intraday-beweging van dit jaar, ongeveer 12 punten groot. Ook werd die dag een bearish engulfing toppatroon gevormd. Deze toppatronen hebben we de afgelopen twee maanden vaker op de borden gezien als toppatroon. Ook de recente top die bij 528,50 werd gevormd kwam tot stand met een bearish engulfing. Deze top zorgde overigens intraday nog wel voor een korte doorbraak boven de vanaf de jaartop dalende toppenlijn, een overshoot. Als we kijken naar alle gevormde candlesticks dan zagen we eerder al duidelijke topvormingsignalen in alle tijdstermijnen. Zo werd op de maandgrafiek in mei een shooting star gevormd die in juni werd afgerond met een bearish engulfing. We moeten terug naar de lente van 2015 (destijds de jaartop bij 510) om een vergelijkbaar topsignaal in de maandgrafiek te zien. Ook op de weekgrafiek werd rond de jaartop een bearish engulfing gevormd en op de daggrafiek ging elke lagere top gepaard met de vorming van een bearish engulfing of een shooting star.

Tot hoever reikt het huidige herstel?
Niet alleen deze candlestick-toppatronen zorgen voor het klassieke en afgeronde topvormingsproces. We zagen eerder al dat de sinds begin dit jaar stijgende bodemlijn neerwaarts werd gebroken en terugtest. Verder werden onder de zone 519 – 520 een tweetal toppatronen afgerond. Een vanaf de jaartop dalende driehoek en een sinds 24 april in ontwikkeling zijnde hoofd-schouderpatroon. Een terugtest tijdens het huidige en verwachte kortetermijnherstel richting mogelijk de 519 – 520 zou geen enkele verandering in mijn neerwaartse kortetermijnvisie aanbrengen maar juist kunnen zorgen voor het klassieke pull-back scenario richting de neklijn. Als we overigens kijken naar het patroon sinds maart, dan zien we een nog groter hoofd-schouderpatroon ontstaan. De neklijn van dit patroon ligt in de zone 506 – 507 en de huidige opleving zou dan kunnen zorgen voor de 2^e schouder. De top van de 1^e schouder ligt overigens (opvallend) ook bij de zone 519 – 520.

Verdere neerwaartse versteiling onder de 506,20  
Toch is het de vraag tot hoever de huidige herstelbeweging zal reiken. Ik ga er vanuit dat deze herstelbeweging slechts beperkt zal zijn en binnen enkele dagen kan resulteren in een volgende lagere top. De eerste belangrijke weerstandszone is te vinden bij 515,30 – 516,30. Hier liggen een viertal eerdere bodems die twee weken geleden voor een nieuwe maar tijdelijke steunzone zorgden. Bij 518,60 ligt de volgende weerstand. Dit is de steilere dalende toppenlijn van de huidige neerwaartse versnellingsfase die loopt langs de toppen van 528,50 en 524,20. Daarboven ligt de belangrijke zone 519 – 520 en de vanaf de jaartop dalende toppenlijn bij 523,60. Hierboven zal het technische plaatje enigszins verbeteren, maar dat verwacht ik niet. De huidige herstelbeweging zorgt ook voor enig herstel in de RSI. Deze indicator had inmiddels een ‘oversold’ conditie bereikt, een niveau dat we voor het laatst begin 2015 zagen. Steun is te vinden bij 506,20 en 506,90. Hier ligt de recente bodem en de bodem van eind maart, wat tevens de ondergrens is van het grote hoofd-schoudertoppatroon dat in de maak is. Daaronder kan de volgende neerwaartse versteiling starten. Steun is dan te vinden bij 501 en de openstaande gap tussen 496,60 en 498,90 en het 200-daags gemiddelde dat bij 490 ligt.

Bas Heijink (bekijk profiel en disclaimer)