Toegang tot al onze analyses en koopstips? Word abonnee
AEX
AMX
BEL20
NAS100
US30
Bekijk realtime koersen
  1. De Aandeelhouder
  2. Columns
  3. ‘Royal’ Dutch Shell of eigenlijk gewoon Dutch Shell

‘Royal’ Dutch Shell of eigenlijk gewoon Dutch Shell

‘Royal’ Dutch Shell of eigenlijk gewoon Dutch Shell
27 mei 2021 om 07:15

Introductie

In de afgelopen jaren is Royal Dutch Shell (Shell) regelmatig in het nieuws vanwege de betrokkenheid bij klimaatrampen volgens milieuactivisten en belangenorganisaties. Recentelijk kwam Shell nog in het nieuws vanwege de rol van Shell tijdens de olieramp in Nigeria. Afgelopen woensdag deed de rechtbank Den Haag een uitspraak over de zaak Milieudefensie en andere versus Royal Dutch Shell. De term ‘Royal’ mag alleen in bepaalde omstandigheden gebruikt worden. Is Royal Dutch Shell na alle gebeurtenissen van de afgelopen periode nog wel zo ‘Royal’ of is het eigenlijk gewoon Dutch Shell?

Olieramp Nigeria en de rol van Shell

In 2008 is actiegroep Milieudefensie begonnen met het aanspannen van een rechtszaak tegen Shell namens vier Nigerianen. Shell zou tussen 2004 en 2007 enorme hoeveelheden olie gelekt hebben in de Nigerdelta bij de illegale olieraffinaderijen. Naar inschatting zou Shell per jaar zo rond de 240 miljoen liter olie lekken in de rivierdelta. De hamvraag is nu wie er aansprakelijk is voor de veroorzaakte schade. Volgens de actiegroep zou het moederbedrijf aansprakelijk zijn aangezien zij de eindverantwoordelijkheid heeft. Shell geeft zelf aan dat haar dochteronderneming (Shell Petroleum Development Company of Nigeria) op moet draaien voor de milieuschade. Het moederbedrijf zou alleen verantwoordelijk zijn voor de aanleg van de lekdetectiesystemen waar vervolgens de dochteronderneming zou moeten handelen. Het gerechtshof gaf aan dat het moederbedrijf toch mede verantwoordelijk gehouden moet worden. Het hoofdkantoor zou namelijk nalatig geweest zijn bij het ontstaan van de lekkages. De slachtoffers, vaak Nigeriaanse boeren, kunnen wel eens compensatie in Nederland afdwingen als het hoofdkantoor definitief medeverantwoordelijk gehouden wordt. 

Eerder dit jaar nog is er in hoger beroep besloten dat Shell compensatie moest verstrekken aan drie van de vier Nigerianen die met Milieudefensie de zaak eerder in 2008 hebben aangespannen. Tevens oordeelde het Hof ook dat Shell de zorgplicht had geschonden. Door geen lekdetectiesysteem aan te brengen in bepaalde delen van de pijpleiding had Shell de ravage kunnen voorkomen als er wel zo’n systeem was. Al zegt Shell zelf dat de pijpleidingen met opzet door criminelen opengebroken zijn. Volgens Milieudefensie is dit veroorzaakt door de medewerkers van Shell zelf.

De boeren die getroffen zijn door de olielekkages hebben nog steeds dagelijks last van de gevolgen van de lekkages. Aangezien de rivierdelta nog steeds vervuilt is heeft dit een impact op het grondwater wat uiteindelijk een impact heeft op gewassen en andere producten die de boeren verbouwen. Nigeriaanse vissers hebben dagelijks last van de gevolgen wat betreft het visaanbod in de rivierdelta. De olie heeft ook het drinkwater vervuild van de Nigeriaanse bevolking waar in dit specifieke gebied de levensverwachting tien jaar korter is dan in de rest van Nigeria. Shell zou van de gevolgen op de hoogte zijn sinds het bedrijf zich in 1950 in Nigeria vestigde.

Het blijft opmerkelijk dat de zaak na dertien jaar nog steeds voortduurt. De hoofdoorzaak heeft met de structuur van de casus te maken. Het probleem speelde zich af in Nigeria bij een dochteronderneming en vanuit Europees recht was er niet direct wet en regelgeving aanwezig om het moederbedrijf aansprakelijk te stellen. Gezien de looptijd en het verloop van de zaak is het een trigger voor de bevolking wereldwijd om organisaties aan te klagen indien vervuiling optreedt in de leefomgeving. 

De olieramp in Nigeria en de daaruit voortvloeiende rechtszaak is slechts het topje van de ijsberg. Al in 2017 bracht het Climate Accountability Institute een doorslaggevend rapport over CO2 uitstoot. Shell stond in dit rapport op respectievelijk plaats zeven (2.30% aandeel CO2 uitstoot) en tien (1.38% aandeel CO2 uitstoot) in de top twintig organisaties die voor meer dan een derde bijdragen aan de uitstoot van CO2 wereldwijd, zie hieronder.

Bron: https://climateaccountability.org/pdf/CarbonMajorsPDF2020/Figures%20&%20Tables/Figures%20&%20Tables/TopTwenty%20CO2e%201965-2018%20Table.png 

Bron:https://climateaccountability.org/pdf/CarbonMajorsPDF2020/Figures%20&%20Tables/Figures%20&%20Tables/TopTwenty%20CO2e%202018%20Table.png   

Zaak Milieudefensie tegen Royal Dutch Shell

Op woensdag 26 mei 2021 deed de rechtbank Den Haag uitspraak in een bodemprocedure. Organisaties zoals onder andere Milieudefensie, Greenpeace Nederland, Stichting ter bevordering van de Fossielvrij-beweging en ruim 17.000 individuele activisten zetten zich nog steeds in tegen Shell. De hiervoor genoemde eisers vinden namelijk dat Shell zich te weinig inzet tegen het terugdringen van de CO2-uitstoot en het voorkomen van klimaatschade. Shell handelt onrechtmatig en de eisers vinden dat Shell de CO2-emissies terug moet brengen om zo op het niveau te komen met de klimaatdoelstellingen van Parijs. Helemaal gezien het feit dat Shell controle heeft op het verbruik van CO2-emissies. Inmiddels heeft de rechter geoordeeld dat Shell meer moet doen om de klimaatdoelstellingen te halen, meer daarover leest u hier.

Is Royal Dutch Shell nog wel zo ‘Royal’?

De vraag na voorgaand stuk is natuurlijk waarom Shell de naam Koninklijke Nederlandse Shell nog heeft. Volgens de site Koninklijk Huis krijgt een organisatie het predicaat ‘Koninklijk’ toegewezen indien de organisatie vanuit het koninklijk huis respect, de waardering en het vertrouwen krijgt. Met andere woorden, vandaag de dag heeft het koninklijk huis nog steeds respect, waardering en vertrouwen in de manier waarop Shell handelt in de maatschappij. Respect, waardering en vertrouwen ondanks de positie die de organisatie inneemt wat betreft de betrokkenheid bij de olielekkages in Nigeria en andere milieuvervuiling waar het bedrijf bij betrokken is geweest in de afgelopen jaren. 

Impact op de koers

Het is natuurlijk ook de vraag wat de impact van dit negatieve nieuws, de coronacrisis en de prestaties van Shell voor impact hebben gehad op het koersverloop (ticker: RDSA.AS).

Source: Tradingview

Zoals hierboven te zien is heeft de coronacrisis een enorme impact gehad op het koersverloop van Shell. Vanaf begin februari daalde het aandeel van €23.15 op 3 februari 2020 tot €10.68 ruim een maand later op 18 maart 2020 (daling van 53.87%). Na deze enorme daling herpakte de koers zich en steeg het aandeel tot €17.83 op 2 april 2020 (stijging van 66.95%). Vanaf deze stijging is Shell eigenlijk alleen maar in een neerwaartse spiraal terecht gekomen waar er een dieptepunt bereikt werd op 28 oktober waar de koers daalde tot €10.07. 

In de periode daarna heeft de koers zich gestagneerd en schommelt het koersverloop tussen de €14 en €18 per aandeel – €16.46 op het moment van schrijven. Het is duidelijk terug te zien dat beleggers huiverig zijn als gevolg van de coronacrisis, de rechtszaak en de stijging van olieprijzen.

Verwachting

Het is nog onzeker hoe het eruit gaat zien voor Shell in de periode na de rechtszaak afgelopen woensdag. De invloed van de rechtszaak op de koers lijkt vooralsnog mee te vallen. De economie trekt aan nu landen weer geleidelijk aan open gaan. De verwachting is dan ook dat de koers van Shell zal stijgen parallel aan de stijgende olieprijs. Dit komt onder andere door de toename in de vraag naar olie voor het gebruik van infrastructuur en de toename in gebruik voor productie. Hiernaast neemt het aanbod geleidelijk af doordat er minder fossiele brandstoffen zijn. Aan de andere kant komt de Organization of the Petroleum Exporting Countries (OPEC) met hogere olieprijzen op de markt. Dit mede doordat ’s werelds grootste olieproducent Saudi Arabië één miljoen Barrel Of Oil Per Day (BOPD) terugtrok uit de globale oliemarkt. Dit was niet conform afspraak OPEC+ verplichting. Hieronder een technische analyse (TA) op Brent Crude olie.

Source: Tradingview

Zoals te zien in de eerdere grafiek Shell kan het aandeel in het komende jaar stijgen tot een prijs van rond de €20, wat gelijk staat aan een stijging van 21.51%. Verder kan de olieprijs gematigd stijgen tot een hoogte van ongeveer $75 aan het begin van 2022, wat gelijk staat aan een stijging van 10.29%. Naast een positieve trend voor zowel Shell als olie zal de uitspraak in de rechtszaak wellicht een positief effect hebben op de toekomst van de Niger rivierdelta. Zo komt er na jaren lang procederen en verdere olielekkages eindelijk een ommekeer voor de inwoners van Nigeria. Het voelt als een doekje voor het bloeden of anders gezegd een schrale compensatie voor een olievlek die toch al te ver is uitgespreid.

Disclaimer: Dit is geen financieël advies en Rutger bezit geen aandelen Royal Dutch Shell of posities in Brent Crude Oil op het moment van schrijven.

Bronnenlijst:

Rutger Bloemenkamp (bekijk profiel en disclaimer)

Altijd op de hoogte van de laatste Ontwikkelingen op de beurs!

Schrijf je nu in voor onze nieuwsbrief en mis niks!

  • This field is for validation purposes and should be left unchanged.